Соочени со новите граници на вештачката интелигенција, монсињор Паглија повикува на будење на европскиот хуманизам
На 10 и 11 февруари 2025 година Париз беше домаќин на Светскиот самит за вештачка интелигенција, на кој присуствуваа водечки личности од ИТ индустријата, како и политичари од целиот свет.
Со секоја когнитивно-индустриска револуција се наметнуваат бројни етички и антрополошки прашања. Бранејќи го достоинството и слободата на човечката личност, Католичката црква поттикнува дебата за вештачката интелигенција на различни нивоа. Папската академија за живот придонесува за ова со Римскиот апел за етичка вештачка интелигенција, кој е потпишан од различни јавни институции и приватни лица. Имено, споменатиот Апел беше потпишан во Рим на 28 февруари 2020 година, под покровителство на Папската академија за живот, од Мајкрософт, IBM, ФАО и италијанската влада, а во изминатите пет години на Апелот се приклучија и бројни други потписници.
Религиите ја обликуваат етичката свест на вештачката интелигенција
Иако не е дел од Папското научителство како што е белешката Antiqua et Nova, Римскиот апел за етичка вештачка интелигенција на сличен начин ја одразува желбата на Светиот Престол да ја поддржи централноста на човечката личност во оваа нова технолошка гранка. За да го истакне ова, претседателот на Папската академија за живот, надбискупот Винченцо Паглија, поттикна да се разбуди хуманистичката европска традиција во хипертехнолошкиот свет. Тој, исто така, ја споменува „алгоретиката“ на неологизмот за да ја спротивстави на „алгократијата“ или тиранијата на пресметките на вештачката интелигенција што бегаат од волјата на нивните креатори.
Спасување на христијанската хуманистичка антропологија
Имено, покрај универзитетите и пошироката јавност, за создавање етичка свест за вештачката интелигенција и големите компании, како и политичарите можат да придонесат, но и религиите. Поради тоа, италијанскиот надбискуп се залага за етички и правни правила, пропишани со меѓународните договори, особено во однос на управувањето со големи податоци. „Сонувам за договор сличен на оној од Париз во 2015 година за климата, посветен на новите и конвергентни технологии, особено на вештачката интелигенција“, се надева надбискупот Паглија, повикувајќи ги Г20 и Обединетите нации „на нивна одговорност“. Токму на состанокот на Г7 одржан во јуни минатата година под италијанското претседателство во Апулија, папата Фрањо се заложи за „простор на значајна човечка контрола“ над вештачката интелигенција.
„Вистинскиот ризик е што ги технологизираме луѓето наместо да ја хуманизираме технологијата“, нагласува монсињор Паглија, охрабрувајќи го вклучувањето на хуманистичките принципи. „Нека се здружат сите науки како во ренесансата. Верници и неверници, поети и физичари, филозофи и теолози. Сите мора да измислиме сојуз кој ќе ни помогне да го спасиме човештвото. Црквата во ова подрачје има многу голема одговорност, смета тој, потсетувајќи дека католиците од самиот почеток исповедаат дека Словото – логос – станало тело.
Одговорноста на Европа
Светиот Престол на Самитот за вештачка интелигенција оваа недела во Париз е претставуван од секретарот за односи со државите и меѓународните организации на Светиот Престол, надбискупот Пол Ричард Галагер, но и надбискупот Паглија исто така ќе биде искусен набљудувач, кој очекува многу од Европа, повикана да се разбуди во оваа трка во која доминира Кина и Соединетите Американски држави. Оскуден со ресурси Стариот континент мора да стане поодговорен во развојот на технологијата и научните истражувања за да ја вметне и во антрополошки домен – смета монсињор Паглија, заклучувајќи дека постои ризик брзината на технологијата да го надмине бавното донесувањето на правилата.
Ватикан њуз/к.мк
