Говорејќи пред новинарите на летот од Малта до Рим, Папата ги сподели своите размислувања за ужасите на војната и одговараше на прашања за можноста за патување во Киев.
Според обичајот, враќајќи се од Апостолското патување во Малта, папата Фрањо одржа прес-конференција за посетата и актуелни настани во светот. Првото прашање го постави претставник на малтешкиот печат, кој се заблагодари за посетата и праша за неговото здравје.
Како одговор Светиот Отец рече дека има проблем со коленото што го спречува да оди, но веќе се подобрува. Иако, „на оваа возраст не се знае како ќе заврши“. Тој рече дека е задоволен што може да отпатува за Малта и дека е импресиониран од ентузијазмот на луѓето. Дополнително, тоа беше можност уште еднаш да се пристапи кон сериозноста на проблемот со миграцијата и во тој контекст тој ја повтори потребата од разбирање меѓу земјите за да не се остави целиот товар на земјите кои граничат со регионите од каде доаѓаат мигрантите.
Шпански новинар потсети дека за време на летот за Малта, Папата му кажал на еден од нивните колеги дека размислува за патување во Киев, а во Малта повеќепати ја изразил својата близина со украинскиот народ. Притоа, претседателот на Полска зборуваше и за можноста за патување во оваа земја. „Денес бевме погодени од сликите од Буча во близина на Киев, напуштен од руската армија, каде што Украинците пронајдоа десетици тела расфрлани по улиците, некои со врзани раце, како да се погубени. Се чини дека денес вашето присуство на овие простори е повеќе од потребно. Дали мислите дека може да се направи такво патување?
Како одговор, Светиот Отец му се заблагодари што го известил за денешната вест, за која се уште не знаел. „Војната е секогаш сурова, нечовечки чин што му противречи на човечкиот дух, да не зборуваме за христијанскиот, туку за човечкиот. Ова е духот на Каин, „каинистички“ дух… Јас сум подготвен да направам сѐ што треба да се направи, а Светиот Престол, пред сѐ дипломатскиот дел, кардинал Паролин и надбискупот Галагер, прават сè, навистина сѐ што е можно. Невозможно е јавно да се објави сè што прават, со оглед на нивната разумност и нивната доверливост, но сме на работ на можностите. Меѓу можностите е и патувањеto, две можни патувања: едното беше побарано од претседателот на Полска да го испрати кардиналот Крајевски да ги посети Украинците кои се примени во Полска. Веќе двапати замина, подари две амбулантни возила и помина некое време таму, но ќе го направи тоа пак. Тој е подготвен да го направи тоа повторно. Уште едно патување, за кое постојано ме прашуваа, искрено реков дека имам на ум да одам, дека мојата подготвеност е секогаш тука, нема „не“, подготвен сум. Што се однесува до патувањето, прашањето беше: „Слушнавме што мислите за патувањето во Украина“, реков дека тоа е еден од пристигнатите предлози. Но, не знам дали ќе биде можно да се направи, дали е соодветно и дали ќе биде подобро, но можеби навистина вреди и морам да го направам ова патување… Се е во воздух“, рече Папата Фрањо, додавајќи дека била планирана средба со патријархот Кирил, работите се во тек, а како можно место за средба се разгледува Блискиот Исток.
Американски новинар истакна дека Папата за време на ова патување во различни прилики зборувал за војната и праша дали има можност да разговара со Путин, а ако не, што би сакал да му каже.
Како одговор, Светиот Отец рече дека се слушнал со претседателот на Руската Федерација на крајот на годината, кога се јавил да упати честитки. Имаше две средби со претседателот на Украина. „Потоа, на првиот ден од војната, помислив дека треба да одам во руската амбасада да разговарам со амбасадорот, кој е претставник на народот, да му поставам прашања и да го кажам своето мислење. Тоа се официјалните контакти што ги имав. Тие се случија преку амбасадата“, рече Папата, додавајќи дека разговарал со неговото блаженство Свјатослав и редовно се слушал со новинарката Елизабет Пике, која е во Украина и информира за ситуацијата. „Кога зборуваме за тоа, сакам да изразам сочувство за смртта на вашите колеги. Не е важно на која страна се. Но, вашата работа е за општо добро, а тие загинаа во служба на општото добро“, рече Папата.
Запрашан што ќе му каже на Путин, Светиот Отец истакна дека неговите пораки до властите се оние што ги објавува во јавноста. „Мислам дека во вашето прашање“, рече тој, „постојат сомнежи за темата на праведни и неправедни војни“. Секоја војна се раѓа од неправда, секогаш. Затоа што има планови за војна,а нема планови за мир. На пример, инвестирање во оружје. Велат: ни треба заштита. Ова е шема на војна. Кога заврши Втората светска војна, сите дишеа со слоганот „никогаш повеќе војна, само мир. Започна бран на мировни напори, исто така благодарение на добрата волја да не се умножува оружјето, потоа нуклеарното оружје, по Хирошима и Нагасаки, за мир“.
Меѓутоа, според Светиот Отец, седумдесет години подоцна заборавивме на тоа, и шемата на војна преовлада. Имаше големи надежи во ОН, но шемата за војна повторно беше наметната, не сме навикнати да размислуваме по шемата на мирот. И додека имаше големи личности кои „се обложија во корист на шемата за мир“, како Ганди и други споменати во енцикликата Fratelli tutti, човештвото, сепак, „се покажа тврдоглаво“. „Ние сме заљубени во војната, во духот на Каин. Не случајно овој проблем е ставен на почетокот на Библијата: „Каиновиот дух на убиство наместо мир“, рече Папата, истакнувајќи дека кога ги посетил воените гробишта во Редипуља во Северна Италија во 2014 година, заплакал, читајќи ги имињата на младите момчиња. Истото важи и за посетата на американските воени гробишта во Анцио.
„Треба да плачеме на гробовите. Има една работа што ја почитувам затоа што има политички проблем. Додека се одбележуваше искрцувањето во Нормандија, шефовите на држави и влади се собраа да ја одбележат годишнината. Но, не се сеќавам некој да зборуваше за 30.000 млади луѓе кои останаа на плажите. Младите се игнорираат. И ме тера да размислувам. Огорчен сум. Ништо не учиме. Нека нè помилува Господ, сите нас. Сите сме виновни!“ рече Светиот Отец.
Ватикан њуз/к.мк
