Порака на Папата за Светскиот ден на средствата за информирање
Вистинската моќ на комуникацијата е „близината“ – истакна папата Фрањо во пораката за 48. светски ден на средствата за информирање, кој се одбележува на 1 јуни, а која е на 23 јануари претставена во Канцеларијата за печат на Светата Столица. Во пораката, чија тема е „Комуникацијата во служба на вистинската култура на средба“, корисниците на медиуми, Папата ги споредува со Добриот Самарјанин. Голем простор во пораката на Папата е посветено на дигиталните средства; и тука – истакнува Папата –христијанинот е повикан да го даде своето сведоштво, и да дојде до „периферијата на животот“.
Во светот кој станува „сè помал“, меѓутоа во кој и понатаму постојат поделби и исклучувања, медиумите можат да помогнат да се почувствуваме поблиски едни на други – папата Фрањо појде од таа мисла во размислувањето во својата прва порака за средствата за информирање. Културата на средба – забележа – бара од нас да бидеме спремни, не само да дадеме, туку и да примаме од другите. Во тоа медиумите, и посебно интернетот, можат да ни помогнат, давајќи ни поголема можност за средба и солидарност меѓу сите луѓе.
Иако – предупреди Папата – има проблематични аспекти, меѓу кои најповеќе „брзината на информациите“, која ја надминува нашата способност на размислување и суд. Комуникацискиот простор може да ни помогне да растеме, или, напротив, да нè дезориентира. Впрочем, желбата за дигитална поврзаност може да нè изолира од нашиот ближен, а не треба да се заборават ни оние кои, од различни причини, немаат пристап до општествените медиуми, а со тоа можат да бидат исклучени – напомена Светиот Отец.
Тие вистински ограничувања, меѓутоа, не ги оправдуваат одбивањата на општествените медиуми туку нè потсетуваат дека комуникацијата, на крај на краиштата, е повеќе човечки отколку технолошки успех – истакна Папата и поттикна и на дигиталното подрачје да се врати одредена смисла за опуштеност и смиреност. Потребно ни е исто така – напомена потоа – да бидеме трпеливи, ако сакаме да го разбереме оној кој е поинаков од нас.
Личноста, имено, потполно се манифестира, не кога таа едноставно се поднесува, туку кога знае дека навистина е прифатена. Ако сакаме навистина да ги слушаме другите, ќе научиме исто така да гледаме на светот со поинакви очи, и да го цениме човечкото искуство како што се покажува во различните култури и традиции. Меѓутоа, ќе знаеме и повеќе да ги цениме големите вредности вдахнати од христијанството; на пример гледањето на човекот како на личност, бракот и семејството, разликата помеѓу верското и политичко подрачје, начелата на солидарност и помош и други.
Како тогаш комуникацијата може да биде во служба на вистинска култура на средба? И што за нас, христијаните, значи да сретнеме некоја личност преку Евангелието? Како можеме, и покрај сите свои ограничувања и гревови, да бидеме навистина блиски едни на други? На тие прашања папата Фрањо одговори со приказната за Добриот Самарјанин, истакнувајќи ја димензијата на „близината“.
Кој комуницира, имено, прави да биде близок. А Добриот Самарјанин – додаде Папата – не само што станува близок, туку се грижи за тој полумртов човек на кој што наидува покрај патот. Исус го менува тоа гледиште: имено, не станува збор за тоа другата личноста да се препознае како слична на мене, туку за мојата способност да бидам сличен на другиот. Мило ми е таа способност на комуникација да ја наречам „близина“ – истакна Светиот Отец.
Продолжувајќи потоа со своето размислување за приказната за Добриот Самарјанин, Папата истакна дека кога на комуникацијата главна цел е да ги поттикне луѓето на потрошувачка или манипулација, се наоѓаме пред силен напад како оној на човекот од приказната, нападнат и напуштен покрај патот. Денес постои опасност некои медиуми толку да нè условуваат, да го занемариме својот вистински ближен. Не е доволно едноставно да се поврзе на мрежа – додаде Папата – потребно е тоа поврзување да биде проследено со вистинска средба, бидејќи не можеме да живееме сами, затворени во себе.
Потребно ни е да ги сакаме другите и да бидеме сакани – напомна Светиот Отец. Потребна ни е нежност. Не се комуникациските стратегии тие кои гарантираат убавина, доброта и вистина на комуникацијата. Ни светот на медиумите не може да биде несклон за грижата за човештвото; не мрежа од жици, туку луѓе – истакна Папата и додаде дека неутралноста на медиумите е само привидна; само оној кој комуницира вклучувајќи се и себе може да биде потпора. Личното вклучување е темел на веродостојноста на комуникаторот. Токму поради тоа христијанското сведочење, благодарејќи на интернет мрежата, може да дојде до периферијата на животот.
Потоа, Папата се осврна на дигиталните патишта кои – како што напиша – се преполни, често со ранети луѓе; мажи и жени кои бараат спасение или надеж. Да се отвори вратата на црквата значи да се отворат и на дигиталното подрачје, за да би влезеле сите луѓе, меѓутоа и Евангелието да го помине прагот на храмот и да излезе во пресрет на сите – истакна Папата и се запраша дали сме способни да ја сведочиме Црквата која е дом на сите луѓе.
Христијанско сведоштво не се дава со бомбардирање со верски пораки, туку со желба себе да се даруваме на другите – истакна Папата па, наведувајќи ја случката од Емаус, објасни дека треба да се знае да се влезе во дијалог со денешните мажи и жени, за да се сфатат нивните очекувања, сомнежи, надежи, и да им се пружи Евангелието.
Истакнувајќи ја потоа димензијата на дијалогот, Папата напомена дека да се разговара со некој значи да се биде уверен дека другата личност има нешто вредно за кажување; затоа треба да ѝ се даде простор за нејзиниот став и предлози. Да се разговара не значи да се откажеш од сопствените идеи и традиции, туку од уверувањата дека тие се единствени и апсолутни.
Сликата за Добриот Самарјанин нека ни биде водич; нашата комуникација нека биде мирисно масло за болката, и добро вино за радоста – напомена на крајот Папата и поттикна – Немојте да се плашите да станете жители на дигиталниот простор. Многу е важно вниманието и присутноста на Црквата во светот на комуникациите, со цел да се разговара со денешниот човек и да се доведе на средба со Христос.
РВ/С.С.
1320