Пораката на папата Фрањо за Светскиот ден на мирот 2025 година, кој ќе се одбележи на 1 јануари, е објавена на тема „Прости ни ги долговите наши, дарувај ни го твојот мир“. Папата дава три предлози за да се вратат луѓето на патот на надежта: да се пронајде начин да се прости надворешниот долг со признавање на еколошкиот долг меѓу Северот и Југот на светот; укинување на смртната казна во сите земји; да не се издвојуваат средства за оружје, туку за борба против глобалниот глад
„2025 година нека биде година во која ќе расте мирот. Во пресрет на Јубилејот кој ќе започне во декември и со поглед кон 58. Светски ден на мирот кој ќе се одбележи на 1 јануари, папата Фрањо уште еднаш повикува на мир, но „вистински и траен“, оној кој го надминува договореното ситничарење или човечките компромиси, оној што Бог им го дава на разоружаните срца кои не прават пресметки, кои не инсистираат на себичност и обесхрабрување, туку напротив, гледаат на иднината со со надеж.
Против логиката на експлоатација, потребна е културолошка промена
„Прости ни ги гревовите, дарувај ни го твојот мир“, пишува во пораката папата Фрањо. На тој начин, редот од молитвата Оче наш станува основа и поттик за иницирање културолошка промена, благодарение на која односите со другите повеќе нема да бидат управувани од логиката на експлоатација, во која посилниот го искористува послабиот.
Во меѓусебно поврзаното глобално село кое е денешниот свет – забележува Папата – треба да го слушнеме крикот на сиромашните и таквите земјите, крикот на загрозеното човештво, затоа што никој не доаѓа на свет за да биде угнетуван, туку сме родени да биди слободни според волјата Господова.
Конкретни закани по животот на човештвото
Потсетувајќи се на структурите на гревот на кои свети Иван Павле II веќе предупредуваше, а кои денес се консолидирани и поддржани со широко распространето учество, папата Фрањо ги осудува нееднаквостите од секаков вид што ја засегаат нашата планета:
Конкретно, мислам на нехуманиот третман на мигрантите, деградацијата на животната средина, збунетоста создадена од дезинформациите, отфрлањето на секаков вид дијалог, големото финансирање на воената индустрија. Сето ова се фактори на конкретна закана за животот на целото човештво.
Да ги скршиме синџирите на неправдата за да се отворат патиштата на надежта
Сите сме одговорни – истакнува Римскиот бискуп – и сите сме повикани да ги скршиме синџирите на неправдата за да ја објавиме Божјата правда и да иницираме културна и структурна промена која ни овозможува да се препознаеме себеси, не само како „должници“ Господови и на неговите дарови, туку и дека сме потребни еден на друг, според логиката на заедничка и разновидна одговорност. Имено, само доколку дозволиме овие промени да допрат до нашите срца, Јубилејната година ќе може уште еднаш да го отвори патот на надежта за секој од нас:
Надежта е преобилна во великодушноста, лишена е од калкулација, не прави сметка во џебот на должникот, не се грижи за сопствената добивка, туку има само една цел: да ги подигне паднатите, да ги прегрне скршените срца, да ги ослободи сите форми на ропство.
Простување на надворешниот долг со признавање на еколошкиот долг
Значи има три можни дејствија што ги предлага Папата за 2025 година: првата се однесува на оние „две страни на иста паричка“, имено надворешниот долг и долгот за животната средина, која поттикнува логика што ги наведува најбогатите земји на експлоатација, на недискриминирачки начин, човечките и природните ресурси на најсиромашните земји, само за да се задоволат потребите на нивните пазари:
Ја поттикнувам меѓународната заедница да преземе мерки за простување на надворешниот долг, признавајќи го постоењето на еколошки долг меѓу Северот и Југот на светот. Тоа е повик за солидарност, но пред се за правда.
За да не се ограничиме на изолирано дело на милосрдие, папата Фрањо повторно истакнува дека ни е потребен исто така и развој на нова финансиска архитектура, која води кон создавање на глобална финансиска повелба, заснована на солидарност и хармонија меѓу народите.
Да се укине смртната казна во сите земји
Втората работа што треба да се направи е да се заземе цврст став за промовирање на почитувањето на достоинството на човечката личност, од зачнувањето до природната смрт. Со цел да се промовира културата на животот, Папата истакнува еден конкретен гест:
Мислам на укинување на смртната казна кај сите народи. Затоа што таа одредба, освен што ја загрозува неповредливоста на животот, ја уништува секоја човечка надеж за простување и обнова.
Да се вложува во борба против гладта, а не за вооружување
Покрај тоа, за изградба на нови патишта на мирот во ова време одбележано со војни, папата Фрањо се надева – по стапките на Павле VI. и Бенедикт XVI. – дека финансиските инвестиции ќе се преиспитаат:
Да искористиме барем одреден процент од парите што се користат за вооружување за формирање Глобален фонд кој дефинитивно ќе го елиминира гладот и ќе се олесни во најсиромашните земји образовните активности насочени кон промовирање на одржливиот развој, сузбивајќи ги климатските промени.
Невооруженото срце не е глуво на плачот на сиромашните
Кој и да ги преземе овие три дејствија – забележува Папата – ќе види дека се наближува долгоочекуваната цел за мир, бидејќи тој не доаѓа само со завршувањето на војната, туку со почетокот на новиот свет, свет во кој откриваме дека сме различни, пообединети и побратски. Пораката завршува со молитва Господ да го даде својот мир на секој човек со добра волја:
На оние кои дозволуваат да им се разоружа срцето, на оние кои со надеж сакаат да ги простат долговите на своите браќа, на оние кои без страв признаваат дека се твои должници, на оние кои не остануваат глуви на плачот на најсиромашните.
Ватикан њуз/к.мк
