Патријархот Вартоломеј I испрати официјална порака до Лав XIV по повод празникот на Светите апостоли Петар и Павле, нагласувајќи ја важноста на заедничкиот пат кон христијанското единство.
Во својата порака до Папата, по повод првата година од неговиот понтификат и патрониот празник на Римската црква – празникот на Светите апостоли Петар и Павле, Цариградскиот патријарх изразува искрена радост. Пораката беше пренесена преку патријаршиската делегација предводена од митрополитот Халкедонски Емануел. Го пренесуваме целиот текст од порака на патријархот.
Ваша Светост, драг брате во Господа,
Со искрена радост Ви го испраќаме овој поздрав, по повод првата година од Вашиот понтификат, на патрониот празник на Римската црква, празникот на врховните апостоли Петар и Павле. Ви го пренесуваме овој поздрав преку нашата патријаршиска делегација, составена од Неговото Високопреосвештенство, постариот митрополит Халкедонски Емануел, најпочитуваниот голем еклисијарх Аетиј, раководител на чесната патријаршиска служба, и најпочитуваниот голем синкел Јероним.
Продолжуваме да жалиме за смртта на Вашиот претходник, вечен спомен на папа Фрањо, со кого споделивме многу, додека со нетрпение и надеж ја очекуваме новата служба на Вашата Светост. Со Божја милост, многу е постигнато додека понизно чекориме заедно по патот на дијалогот кон полно единството. Нашата меѓусебна размена на честитки на патроните празници на нашите соодветни катедри е еден таков знак на овој дијалог во движење – дијалог на љубов, вистина и мир.
Нашите срца се стоплија кога дознавме за мотото на Вашата Светост, преземено од големиот црковен отец Свети Августин, сакан и од Вас и од нас: In Illo uno unum. Го сметаме ова за драгоцен знак на жедта на Вашата Светост за христијанско единство, засновано на длабока патристичка визија за еклисиологија, која извира од самиот Нов Завет, а особено од списите на апостол Павле, чиј спомен денес со радост го негуваме. Токму оваа визија го оживува официјалниот дијалог меѓу нашите Цркви и продолжува да дава многу плодови. Заедничката меѓународна комисија за теолошки дијалог, по објавувањето на заеднички договорената изјава во Александрија во 2023 година, насловена „Синодалност и примат во вториот милениум и денес“, вредно работи на договорените изјави за прашањата што историски најмногу нè разделувале. Фактот што нашиот дијалог сега во дух на мир и милосрдие им пристапува на овие прашања, е уште еден знак за напредокот што го постигнуваме кон единство.
Во својата 295-та проповед, Свети Августин со големо вдахновение проповеда по повод овој свет празник, кој веќе бил вообичаен во негово време. Рефлектирајќи ги своите чувства и усвоени од Вашата Светост, тој вели дека ги славиме „во еден ден страдањата на двајцата апостоли. Сепак, двајцата беа како едно“ (Проповед 295,7). Во овие неколку зборови, големиот светец го сумира значењето на двојното сеќавање: не само Петар, ниту само Павле, туку Петар и Павле заедно, бидејќи во единиот Христос тие се едно. Кога Петар е спомнат од нашиот Господ, целта е целосно поврзана со службата на единство: „кога Христос зборува на еден, единството ни се препорачува“ (Проповед 295,4). Свети Августин прекрасно ја изразува тесната врска меѓу приматот и синодалноста, едниот и мнозинството, во животот на Црквата.
Во истата проповед, Свети Августин нè поттикнува: „Прославуваме празник осветен со крвта на апостолите. Да ја сакаме нивната вера, нивниот живот, нивните трудови, нивните страдања, нивното исповедање на верата, нивните проповеди. Гледате, ние самите напредуваме сакајќи ги“ (Проповед 295,8). Во зората од понтификатот на Вашата Светост, облечени во посебна љубов и посветеност кон овој голем светец, ги прифаќаме овие зборови на Свети Августин како пророчки за нашето време и задача. Вистинскиот напредок кон единството по кое копнееме ќе се оствари само преку љубовта и наследувањето на овие возвишени Божји светци, врховните апостоли Петар и Павле.
Ваша Светост, драг брате Лав, сме среде одбележувањето на 1700-годишнината од Првиот вселенски собор, одржан во Никеја во 325 година, поволен момент за обединување околу „верата што еднаш засекогаш им беше предадена на светиите“ (Јуда 3). Верата прогласена во Никеја е верата на Петар и Павле, верата на вселенските собори и на целата Божја Црква.
Во оваа светла пригода, се потсетуваме на познатиот настан од Четвртиот вселенски собор, одржан во Халкедон во 451 година, кога соборските отци, слушајќи го гласно прочитаниот спасителен том составен од Вашиот вечно запаметен претходник, Свети Лав Велики, едногласно воскликнаа: „Петар зборува преку Лав“. Во ова трагично време на „војни и гласови за војни“ (Матеј 24,6), на еколошка криза, религиозна конфузија и сеопфатна вознемиреност, усрдно се молиме во нашиот заеднички напор да ја прогласиме спасителната вера од Никеја, која е ништо друго освен христијанската вера. Нека службата на Вашата Светост секогаш биде вдахновена и движена од истиот Дух што го движеше Вашиот претходник и небесен покровител. Кога плодовите на Духот ќе се пројават преку Вас, нека радосно одекне повторно стариот восклик: „Петар зборува преку Лав“.
Во Вселенската патријаршија, на 29 јуни 2025 година.
Ваш пресвет, возљубен брат во Христа,
ВАРТОЛОМЕЈ
Архиепископ Цариградски – Нов Рим и Вселенски патријарх
