Погребот на посмртните останки на кардиналот Јозеф Томко беше извршен во четврток 11 август 2022 година во базиликата Свети Петар во Ватикан. Кардиналот Џовани Батиста Ре, декан на Кардиналскиот колегиум, ја служеше светата Литургија, додека папата Фрањо го предводеше обредот Последна препорака и последен поздрав (Ultima Commendatio и Valedictio).
„Со него исчезнува лик кој ѝ оддаде чест на Римската курија поради цврстата вера што го карактеризираше, вистинската духовност, живото чувство за Црквата (sensus Ecclesiae), големата урамнотеженост во просудбите, смиреноста, здравиот разум, добрината и финоста на неговиот лик“. Со овие зборови, кардиналот Џовани Батиста Ре, декан на Кардиналскиот колегиум, се присети на кардиналот Јозеф Томко, почесен префект на Конгрегацијата за евангелизација на народите, за време на светата Литургија во ватиканската базилика. На крајот од евхаристиското славење, папата Фрањо го предводеше обредот Последна препорака и последен поздрав (Ultima Commendatio и Valedictio).
Во проповедта, деканот на Кардиналскиот колегиум се осврна на долгиот и интензивен живот на кардиналот Томко, кој почина на 8 август во својата резиденција во Рим на 98-годишна возраст. Поранешен генерален секретар на Епископската синода, почесен префект на Конгрегацијата за евангелизација на народите и почесен претседател на Папскиот комитет за меѓународни евхаристиски конгреси, беше најстариот член на Кардиналскиот колегиум. По повод апостолската посета на папата Фрањо на Словачка од 12 до 15 септември 2021 година, кардиналот Томко учествуваше на средба со младите на стадионот Локомотив во Кошице. Исто така беше на 30 април 2022 година во салата на Павле VI. со ходочасници од Словачка. Неговото присуство, рече Папата во таа прилика, „ни овозможи да почувствуваме дека Црквата е семејство кое знае да ја почитува староста како дар“.
Голема мисионерска и апостолска ревност
Животот на кардиналот Јозеф Томко беше обележан со служење на Бога и браќата. Во семинаријата на надбискупијата Кошице влезе многу млад. Веднаш штом заврши Втората светска војна, во 1945 година, тој беше испратен во Рим да ги заврши студиите. „По завршувањето на студиите – се присети кардиналот Ре – историските настани на неговата нација, поради формирањето на Чехословачката Социјалистичка Република и спротивставувањето на комунистичката влада кон Католичката црква, го спречија да се врати во својата татковина“.
Друг значаен датум е 12 март 1949 година, денот кога Јозеф Томко беше ракоположен за свештеник во Рим. На 12 јули 1979 година Свети Иван Павле II. му ја довери задачата Генерален секретар на Епископската синода и лично го хиротониса за бискуп. Бидејќи многу малку луѓе можеа да добијат дозвола од чехословачката влада да дојдат од Словачка во Рим, бискупската хиротонија не беше во Ватиканската базилика, туку во Сикстинската капела. Според желбата на Папата, истакна кардиналот Џовани Батиста Ре, славењето беше „одбележано со посебна свеченост, бидејќи Папата сакаше да ја нагласи својата близина со Словачка и со целата Црква во тишината во толку тешко време за католиците кои живееја таму, како што Черчил ја нарече Железната завеса“.
Дух на отвореност кон народите
Во 1985 година Јозеф Томко е именуван за префект на Конгрегацијата за евангелизација на народите, а веднаш потоа и за кардинал. Со „голема мисионерска и апостолска ревност“, рече деканот на Кардиналскиот колегиум во својата проповед, кардинал Томко „се грижеше за директни контакти со оние кои беа активни во мисионерските подрачја“. „Во духот на отвореноста кон народите и чувството за универзалност, тој ја потроши целата своја енергија на околу сто патувања во областите доверени на неговата дикастерија, секогаш ставајќи го Христос во центарот на своите активности и изразувајќи голем дух на отвореност кон народите, нивните култури и чувството на универзалност“. Да го молиме Бога, заврши кардиналот, „да ни даде да го завршиме нашето земно патување со безрезервна лојалност и неисцрпна ревност во службата на Црквата и нашите браќа, за што кардиналот Томко ни остави поучно сведоштво“.
Погреб во Словачка
По погребниот обред во базиликата Свети Петар, телото на кардиналот Томко ќе биде пренесено во Братислава со специјален авион понуден од словачката влада, каде два дена ќе биде изложено во локалната катедрала. После тоа, посмртните останки ќе пристигнат во градот Кошице на последното збогување на 16 август, во катедралата Света Елисавета, каде што ќе биде погребан кардиналот.
Ватикан њуз/к.мк
