„Подајте го царевото на царот, а Божјето на Бога“ (Mт 22, 21)
Кога Исус влегувал во Ерусалим, луѓето Го славеле нарекувајќи го Сине Давидов. Таа царска титула во Евангелието според Матеј Му се припишува на Христос, Кој дошол да го објави претстојното доаѓање на Божјото Царство.
Во овој контекст, се одвива единствен дијалог помеѓу Исус и група луѓе кои го испрашуваат. Некои од нив се иродовци, а некои фарисеи. Тие две групи различно ја сфаќаат моќта на римскиот император. Го прашуваат дали е правилно да му се плаќа данок на царот или не, принудувајќи го да избира за или против царот за да имаат причина да го обвинат.
Но, Исус одговара со контра прашање. Ги прашува чиј е ликот на парите. Затоа што ликот е на царот, Исус вели:
„Подајте го царевото на царот, а Божјето на Бога“
Но, што е царско, а што Божјо?
Исус нè потсетува на Божјото првенство. Како што ликот на императорот е втиснат на римската монета, така и Божјиот лик е втиснат во секој човек.
А и рабинската традиција тврди дека секој човек е создаден според Божјиот лик[1], користејќи го примерот на сликата втиснат на монетите: „Кога некој прави монети со ист калап, сите тие се слични, но Царот над царевите, Свет и благословен, го создава секој човек во ист калап како првиот, и никој не е идентичен со својот ближен“[2].
Само на Бога можеме целосно да Му се предадеме, само Нему Му припаѓаме и во Него наоѓаме слобода и достоинство. Ниту еден човечки авторитет не може да бара иста лојалност.
Ако има некој што го познава Бога и може да ни помогне да Му го дадеме Неговото вистинско место, тоа е Исус. За Него, „[…] да љубиш значи да ја вршиш волјата на Отецот, ставајќи ги на располагање својот ум, своето срце, својата сила и самиот свој живот. Тој целосно се предаде на планот на Отецот над Себе. Евангелието ни покажува дека Тој е секогаш и целосно свртен кон Отецот […]. Истото го бара и од нас: да се љуби значи да се врши волјата на Возљубениот, не на половина туку со целото свое битие. […] Притоа, од нас се бара да бидеме целосно радикални, бидејќи не може да се даде на Бога помалку од полнотата: целото срце, целата душа, целиот ум“[3].
„Подајте го царевото на царот, а Божјето на Бога“
Колку пати сме соочени со сомнежи и тешки избори кои можат да нѐ доведат во искушението да бараме лесни решенија. И Исус беше ставен на тест пред две идеолошки решенија, но Нему Му е јасно: приоритет е доаѓањето на царството Божјо, со приматот на љубовта.
Да дозволиме ова Слово да нè потпрашува: дали нашето срце е заробено од слава, молскавична кариера; дали им се восхитуваме на успешните луѓе, на различните инфлуенсери? Дали можеби на работите им го даваме местото кое што му припаѓа на Бога?
Со својот одговор, Исус предлага квалитативен скок, поканувајќи нè на сериозно и длабоко расудување за нашата скала на вредности.
Во длабочината на нашата совест, можеме да слушнеме глас, понекогаш слаб или надвикан од други гласови. Но, можеме да го препознаеме: тој глас нè поттикнува неуморно да ги бараме патиштата на братството и постојано нè поттикнува да го обновуваме тој избор, дури и по цена да одиме против патот на општестовото.
Тоа е неопходна вежба за да се изградат темелите на автентичен дијалог со другите, за заедно да најдеме одговори за соодветната сложеност на животот. Тоа не значи избегнување на личната одговорност кон општеството, туку посветување на несебичното служење на општото добро.
За време на неговото затворање што ќе доведе до негова егзекуција поради граѓански отпор кон нацизмот, Дитрих Бонхофер ѝ напиша на својата свршеница: „Не мислам на вера која бега од светот, туку на вера која се спротивставува во светот и љуби, останува верна на земјата и покрај сите неволји што ни ги носи. Нашиот брак мора да биде „да“ за Божјето царство на земјата, мора да ни ја зајакне нашата храброст да дејствуваме и да создаваме на земјата. Се плашам дека христијаните кои се осмелуваат да застанат на земјата само со една нога, ќе стојат и на небото со само една нога.“[4]
[1] Спореди. Post 1,26.
[2] Mishnà Sanhedrin 4,5.
[3] Кјара Лубик, Слов9о на животот, октомври 2002.
[4] Дитрих Бонхофер, Maria von Wedemeyer, Lettere alla fidanzata, Cella 92, Queriniana, Brescia 1992, 48.