Ви ја пренесуваме во целост хомилијата на папата Фрањо на Првата вечерна на празникот Света Богородица Марија, одржана во базликата Свети Петар, во недела 31 декември 2023 година
Верата ни овозможува да ги живееме овие моменти поинаку од световниот менталитет. Верата во Исус Христос, Бог воплотен, роден од Дева Марија, му овозможува на човекот да го доживее времето и животот на нов начин. Би го сумирал во два збора: благодарност и надеж.
Некој може да каже: „Но, зарем тоа не е она што сите го прават оваа последна ноќ од годината? Сите се заблагодаруваат, сите се надеваат, без разлика дали се верници или неверници.“ Можеби изгледа така, и дај Боже да е така! Но, всушност, световната благодарност, световната надеж се очигледни; им недостига суштинската димензија, а тоа е односот со Другиот и со другите, со Бога и со браќата. Фокусирани се на себе, на своите интереси, па за краток ден се минливи, не можат да го надминат задоволството и оптимизмот.
Оваа Литургија, чиј врв е големата химна Te Deum laudamus, зрачи со сосема поинаква атмосфера: атмосфера на пофалба, чудење и благодарност. И тоа не е така поради величественоста на оваа базилика, поради светлата и песните, туку поради таинството што антифонот на првиот псалм ја изразил вака: „Прекрасни размени! Создателот зеде душа и тело, се роди од девица; […] тој ни ја дава својата божественост“. Таа прекрасна размена.
Литургијата ни овозможува да навлеземе во чувствата на Црквата; а Црквата, така да се каже, ги учи од Богородица.
Да размислиме за благодарноста што Марија ја чувствувала во своето срце кога го погледнала новородениот Исус. Тоа е искуство што само мајка може да го доживее, а сепак кај неа, Богородица, има единствена, неспоредлива длабочина. Марија знае, само таа и Јосиф, од каде потекнува тоа Дете. Но, тоа е тука, дише, плаче, треба да јаде, треба некој да го покрие, да се грижи за него. Таинството дава простор за благодарност, која се претвора во прекрасен цвет на контемплација за дарот на бесплатноста, додека се гуши во вознемиреноста за поседувањето и изгледот.
Црквата се учи на благодарност од Богородица. Исто така учи да се надева од неа. Може да се помисли дека Бог ја избрал неа, Марија од Назарет, затоа што во нејзиното срце видел одраз на сопствената надеж. Надежта што Самиот ја всадил во неа со Својот Дух. Марија отсекогаш била исполнета со љубов, исполнета со благодат, затоа е полна со доверба и надеж.
Она што го гледаме кај Марија и во Црквата не е оптимизам, тоа е нешто друго: тоа е верата во Бога кој е верен на своите ветувања (сп. Лука 1,55); а таа вера добива облик на надеж во димензија на време, би можеле да кажеме „на патот“. Христијанинот, како Марија, е ходочесник на надежта. И тоа ќе биде темата на јубилејот во 2025 година: „Ходочесници на надежта“.
Драги браќа и сестри, можеме да се запрашаме: дали Рим се подготвува да стане „град на надежта“ во Светата година? Сите знаеме дека организацијата на Јубилејот трае веќе некое време. Но, ние добро сфаќаме дека, во перспективата што ја заземаме овде, не се работи првенствено за тоа; тоа е повеќе сведоштво на црковната и граѓанската заедница; сведоштво кое повеќе отколку во настаните се состои во начинот на живеење, во етичкиот и духовен квалитет на соживот. Значи, прашањето може да се формулира вака: Дали работиме, секој во своето подрачје, овој град да го направиме знак на надеж за оние што живеат во него и за оние што го посетуваат?
Ќе дадам еден пример. Влегувањето на плоштадот Свети Петар и гледањето како луѓето од сите националности, култури и религии се движат слободно и мирно во прегратките на колонадите е искуство што влева надеж; но важно е тоа да биде поддржано со добро гостопримство при посетата на базиликата, како и во службите за информирање. Друг пример: шармот на историскиот центар на Рим е вечен и универзален; но во него мора да може да уживаат и постарите луѓе или луѓето со некои моторички потешкотии; а „големата убавина“ треба да одговара на едноставен дизајн и редовно функционирање во местата и ситуациите од обичниот, секојдневен живот. Затоа што град кој е удобен за живеење на граѓаните е и погостопримлив за сите.
Драги браќа и сестри, ходочестието, особено ако е напорно, бара добра подготовка. Затоа следната година, која му претходи на јубилејот, е посветена на молитвата. А кој подобар учител би можеле да имаме од нашата Света Богородица? Да влеземе во „нејзиното училиште“: Од неа учиме да живееме секој ден, секој миг, секоја работа со духовен поглед свртен кон Исус. Радости и таги, задоволства и проблеми. Сите во присуство и со благодатта на Исус, Господ. Сите со благодарност и надеж.
Ватикан њуз/к.мк
