Папата: Воскреснатиот Исус слегува во пеколот на денешницата – пеколот на војните и страдањето на невините
Во третата катехеза на тема „Животот на Исус. Средби“, папата Фрањо размислува за ликот на Закхеј. Христос го сретнува во Ерихон, град кој се наоѓа под нивото на морето каде што Исус сака да оди да ги побара оние што се чувствуваат изгубени. Папата се осврнува на внатрешноста на цариникот, кој е пример за оние кои можеби донеле погрешни одлуки или се борат да излезат од одредени ситуации, но кон кои Бог го свртува својот милостив поглед.
Канцеларијата за печат на Светиот Престол ја објави катехезата на папата Фрањо подготвена за генералната аудиенција која требаше да се одржи на 2 април 2025 година, но беше откажана поради закрепнувањето на папата во Домот Света Марта, по повеќе од еден месец хоспитализација во поликлиниката „Гемели“. Во продолжение ви пренесуваме текст посветен на средбата меѓу Исус и Закхеј, настан кој е „особено при срце“ на папата Фрањо. Ова е трета катехеза на тема „Животот на Исус. Средби“ во рамките на циклусот катехези поврзани со јубилејот „Исус Христос наша надеж“.
Драги браќа и сестри!
Продолжуваме со нашите размислувања за средбите на Исус со некои ликови од Евангелијата. Овој пат ќе се фокусирам на ликот на Закхеј: оваа случка ми е особено при срце, бидејќи има посебно место на мојот духовен пат.
Евангелието според Лука ни го претставува Закхеј како некој што изгледа непоправлив, изгубен. Можеби и ние понекогаш се чувствуваме така: безнадежно. Закхеј, сепак, ќе открие дека Господ го бара.
Исус, имено, слезе во Ерихон, град кој се наоѓа под нивото на морето, кој се смета за слика на пеколот, каде што Исус сака да оди да ги побара оние што се чувствуваат изгубени. Воскреснатиот Господ, всушност, продолжува да слегува во пеколот на денешницата, во места погодени од војна, во страдањата на невините, во срцата на мајките кои гледаат како нивните деца умираат, во гладта на сиромашните.
Закхеј, во извесна смисла, е изгубен, можеби затоа што донел некои погрешни одлуки или можеби затоа што животот го довел во ситуации од кои тешко може да се извлече. Лука инсистира да ги опише карактеристиките на овој човек: тој не е само цариник, односно оној кој собира даноци од своите сограѓани за римските освојувачи, туку тој е и началник на цариниците, со што изгледа сака да каже дека неговиот грев е многукратно поголем.
Лука потоа додава дека Закхеј е богат, што имплицира дека се збогатил на туѓи рамења, злоупотребувајќи ја својата положба. Но, сето ова има последици: Закхеј веројатно се чувствува исклучен, презрен од сите.
Кога слушнал дека Исус минува низ градот, Закхеј почувствувал желба да го види. Не се осмелува ни да размислува за средба, за него доволно е да го види од далеку. Нашите желби наидуваат на пречки и не се исполнуваат автоматски: Закхеј е низок по раст! Ова е нашата реалност, имаме граници со кои треба да се справиме. И, тогаш, има и други, кои понекогаш не ни помагаат: толпата го спречува Закхеј да го види Исуса. Можеби тоа е и нивна одмазда.
Но, кога се има силна желба, не паѓај со духот. Ќе се најде некое решение. Како и да е, треба да се има храброст и да се нема срам, потребно е малку од таа детска едноставност и да не се мисли премногу на тоа што ќе кажат и мислат другите за тебе. Закхеј, исто како дете, се качува на дрво. Сигурно било место од кое добро гледал и од кое, пред сè, можел, скриен зад лисјата, да гледа без да биде забележан.
Но, кај Господ секогаш се случува неочекуваното: Исус, кога ќе дојде блиску, го крева погледот. Закхеј се чувствува разоткриен и веројатно очекува јавен укор. Народот можеби се надеваше на тоа, но ќе биде разочаран: Исус го замолува Закхеј веднаш да слезе, речиси како да се изненади кога го виде на дрвото, и му рече: „Денес треба да бидам во твојот дом“ (Лука 19:6). Бог не може да помине, а да не ги побара изгубените.
Лука ја нагласува радоста на срцето на Закхеј. Тоа е радост на оној кој се чувствува виден, препознаен и пред сè, на кого му е простено. Погледот на Исус не е поглед на прекор, туку поглед на милосрдие. Ова е милосрдието кое понекогаш ни е тешко да го прифатиме, особено кога Бог им простува на оние кои, според нас, не заслужуваат. Мрмориме затоа што сакаме да поставиме граници на Божјата љубов.
Во призорот што се случува во куќата, Закхеј, откако ги слушна зборовите на простување од Исусовите усни, станува, како да се кренал од состојба на смрт. Станува да се обврзе: ќе го врати четирикратно она што го украл. Ова не е цена која треба да се плати, бидејќи Божјото простување е бесплатно, туку повеќе е желба да се наследува Оној од кого се чувствува сакан. Закхеј презема одговорност за која не бил должен да ја преземе, но тоа го прави затоа што разбира дека тоа е неговиот начин на љубов. И тоа го прави поврзувајќи го римското законодавство за кражбата со рабинскиот закон за покајание. Затоа, Закхеј не е само човек со желба, туку и човек кој знае да преземе конкретни чекори. Неговата намера не е општа или апстрактна, туку поаѓа токму од неговата историја: тој го погледнал својот живот и ја препознал точката од која ќе ја започне својата промена.
Драги браќа и сестри, да научиме од Закхеј да не губиме надеж, дури и кога се чувствуваме оставени на страна или неспособни за промена. Да ја негуваме нашата желба да го видиме Исуса и, пред сè, да бидеме пронајдени од милоста Божја, кој секогаш доаѓа да не бара, во секоја ситуација на изгубеност.
Ватикан њуз/к.мк
