По куртоазната посета на претседателката на Република Унгарија Каталина Новак во палатата Шандор и средбата со премиерот Виктор Орбан, во петок, 28 април 2023 година, папата Фрањо се сретна со претставници на владата, граѓанското општество и дипломатскиот кор во поранешниот кармелитски манастир, седиште на претседателот на унгарскиот парламент.
Во својот говор тој повика на мир во светот, а посебно во Украина, со која Унгарија дели 135 километри долга граница. Папата ја спомена таа земја, која е жртва на руска агресија повеќе од една година, но го проширува својот поглед кон цела Европа, потсетувајќи на нејзината историја и повик за братство. „Во повоениот период Европа, заедно со Обединетите нации, претставуваше голема надеж, со заедничката цел дека поблиската врска меѓу народите ќе спречи понатамошни конфликти“, истакна Папата.
Генерално, според Папата, „изгледа дека ентузијазмот за градење мирна и стабилна заедница на народи се вкоренил во душите“, додека национализмите повторно добиваат на интензитет. Мирот никогаш нема да дојде преку остварување на сопствените стратешки интереси, туку преку политика која е способна да гледа на целината, на развојот на сите, која ќе биде внимателна кон луѓето, сиромашните и иднината, а не само да гледа на моќта, заработката и можностите што ги нуди сегашниот момент“.
Во овој историски момент, Европа е повикана да ја одигра улогата што ја заслужува: „да ги обедини далечните“, „да им покаже гостопримство на припадниците на сите народи“, „да не остане трајно во непријателство“, накратко, повторно да ја открие својата душа. т.е. „ентузијазмот и сонот на татковците-основачи“. кои „знаеле даго издигнат погледот и да гледаат надвор од своето време, надвор од националните граници и непосредните потреби, создавајќи дипломатија способна да изгради единство, а не да шири тага“.
Треба да градиме мостови, како оние што ја поврзуваат Будимпешта: „Оваа хармонија со животната средина ме поттикнува да ви честитам за грижата за животната средина на која оваа земја работи многу напорно. Но, мостовите, кои поврзуваат различни реалности, укажуваат и на размислување за важноста на единството, што не значи униформност“, забележа папата Фрањо.
Ставот што треба да се усвои е оној на Исус, „кој се идентификувал себеси во странецот, кој треба да се прифати“.
Размислувајќи за Христос присутен во многуте очајни браќа и сестри кои бегаат од конфликти, сиромаштија и климатски промени, Папата истакна дека е неопходно да се справиме со овој проблем без изговори и одлагање. Тоа е прашање што треба да се реши заедно, како заедница, и затоа што, во контекстот во кој живееме, порано или подоцна последиците ќе ги погодат сите.
Затоа, „многу е неопходно да се работи на безбедни и легални патишта, на заеднички механизми наспроти епохалниот предизвик кој не може да се запре со отфрлање, но кој мора да се прифати за да се подготви за иднината, која, доколку не биде во знакот на единство, нема и да ја има“.
Папата потоа им се заблагодари на властите во земјата „за промовирањето на каритативната и образовната работа“ и „за конкретната поддршка за многу христијани кои се изложени на посебно тешки искушенија ширум светот, посебно во Сирија и Либан“.
Папата упати и повик до секој христијанин да го земе Евангелието како постојана референтна точка, „да се држи за слободните и ослободителни Исусови избори“.
Папата во својот говор го осуди „подмолниот пат на „идеолошка колонизација“ која – како што истакна – „ги елиминира разликите, како во случајот со т.н. родова култура или става ограничувачки поими за слобода пред реалноста на животот“. Од друга страна, колку е прекрасно да се гради Европа која во центар ги става личноста и народите, каде што има корисни политики за наталитет и семејство, кои внимателно се спроведуваат во оваа земја.
Папата не ги заборава сите светци кои со своите делување и сведоштва ја одбележаа историјата на унгарскиот народ: покрај кралот свети Стефан и света Елизабета, и сите „големи исповедници на светата вера на Света Панонија“, како што се Свети Ладислав и Света Маргарета. Но, исто така, „величествените личности од минатиот век“, како што се кардиналот Јозеф Миндзенти, блажените бискупи маченици Вилмос Апор и Золтан Мезлењи, блажениот Ласло Батијани-Стратман. Петровиот наследник им ја доверува на нив „иднината на оваа земја“, при што ги вети своите молитви и близина.
Isten, áldd meg a magyart! [Боже, благослови ги Унгарците!], рече Папата на крајот на унгарски.
Ватикан њуз/к.мк
