Папата Фрањо одржа говор на завршната сесија на Медитеранските средби во Марсеј, охрабрувајќи ги верските водачи и цивилните власти да придонесат за тоа медитеранскиот регион да стане „темел на мирот“ во светот, велејќи дека миграцијата не е итна ситуација, туку реалност на нашето време кое бара мудра предвидливост.

Медитеранот е огледалото на светот и во себе носи глобален повик за братство, единствениот начин за спречување и надминување на конфликтите.

Овие зборови беа особено истакнати во обраќањето на папата Фрањо во саботата наутро, на 23 септември, на последната сесија од еднонеделните Медитерански средби во палатата Фаро во Марсеј, на која присуствуваше и францускиот претседател Емануел Макрон.

Повеќе од 120 претставници на Цркви и млади луѓе од подрачја на Медитеранот разменија мислења за актуелните политички, економски и еколошки предизвици на регионот, но и заедничките надежи за иднината, со посебен осврт на миграциската криза.

Потсетувајќи се на необичниот космополитски карактер на Марсеј, „плимата на народи“ што го направи тој град „мозаик на надежта“, со неговата голема мултиетничка и мултикултурна традиција, која одразува многу цивилизации на Медитеранот, папата Фрањо артикулираше размислување за три аспекти кои го карактеризираат овој јужен француски град: морето, пристаништата и светилниците.

Медитеранот е „почеток и темел на мирот“

Тој напомена дека испреплетувањето на конфликтите меѓу различните цивилизации, религии и визии во регионот за кои толку многу слушаме денес не смее да се заборави дека она што Римјаните го нарекувале маре нострум (нашето море) секогаш било место за средба: меѓу аврамските религии; меѓу грчката, латинската и арапската мисла; помеѓу науката, филозофијата и правото; и многу други реалности.

Навистина, рече Папата, повторувајќи ги зборовите на покојниот градоначалник на Фиренца, Џорџо Ла Пиро, кој ја поттикна иницијативата Медитерански средби, Медитеранот е „почеток и темел на мирот меѓу сите народи во светот“, концентрација на луѓе, верувања и традиции.

Таа „раскрсница на север и југ, исток и запад“, рече Светиот Отец, нè поттикнува кон поделеноста во разликите и конфликтите да се спротивставиме со заедничкиот живот.

Среде денешното море на конфликти, рече тој, тука сме да го зголемиме придонесот на Медитеранот, за да може да се врати во „лабораторијата на мирот“. Тоа е неговата вокација, да биде место каде што различни земји и реалности можат да се сретнат врз основа на хуманоста што ја споделуваме сите, а не врз основа на спротивставени идеологии.

Слушајќи го плачот на сиромашните

За Медитеранот повторно да стане „лабораторија на мирот“, среде денешното море на конфликти и подемот на национализмот, мора да се слушаат и криците на сиромашните.

Треба да започнеме повторно од таму, од тивкиот крик на најмалите меѓу нас кои не се бројки туку лица, истакна Папата.

Промената на правецот во нашите заедници лежи во третирањето на сиромашните како браќа и сестри чии приказни ги знаеме, а не како проблематични проблеми; тоа лежи во тоа да им посакаме добредојде, а не да ги криеме; во нивната интеграција, а не во нивното протерување; давајќи им достоинство.

Маре нострум стана гробишта за мигрантите

Истакнувајќи дека морето на човечкиот соживот е загадено од нестабилност дури и во европските градови како Марсеј, кои се соочуваат со тензии меѓу заедниците и зголемен криминал, папата Фрањо ја повтори инсистираше на итната потреба од посилна солидарност.

Вистинското општествено зло, рече тој, не е толку во зголемувањето на проблемите колку во намалувањето на грижата за најранливите: младите луѓе кои се лесен плен за криминал, исплашени семејства, стари лица, неродени деца, луѓе кои трпат насилство и неправда во Африка и на Блискиот Исток, вклучувајќи ги христијаните кои бегаат од прогонството и мигрантите кои ги губат своите животи обидувајќи се да го преминат маре нострумот, кој стана медитерански гробишта на човештвото.

Добредојдовте, заштита, промоција, интеграција

Папата Фрањо ги призна тешкотиите поврзани со пречекот, заштитата, промовирањето и интегрирањето на луѓето кои пристигнуваат од другите земји.

Сепак, додаде тој, главен критериум не може да биде зачувување на сопствената благосостојба, туку зачувување на човечкото достоинство.

Тој повтори дека соочени со злото на искористување на човечки суштества, решението не е да се отфрли, туку да се обезбеди, според можностите на сите, доволен број легален и редовен влез на мигранти, во соработка со нивните земји на потекло.

Тој, исто така, ја нагласува суштинската важност на интеграцијата во земјите домаќини, што предупреди дека не значи асимилација.

Асимилацијата која не ги почитува разликите и останува строго фиксирана во сопствените парадигми само прави идеите да преовладуваат над реалноста и ја загрозува иднината, зголемувајќи ги далечините и предизвикувајќи гетоизација, што пак предизвикува непријателство и форми на нетолеранција, рече тој.

Сведочејќи го евангелието на љубовта и братството

Потсетувајќи дека пристаништето во Марсеј ја претставува „портата на верата“, папата Фрањо продолжи со нагласување на должноста на христијаните да сведочат за Господовата наклонетост кон сиромашните и за евангелието на љубовта и братството.

Поклонувај се на Бога и служи му на ближниот, тоа е важно.

Осврнувајќи се на ликот на светилникот, папата Фрањо ја истакна потребата на медитеранските цркви за да најдат „начини за соработка“ за да одговорат на предизвиците во регионот.

Во таа насока, тој предложи да се разгледа целисходноста на Медитеранската бискупска конференција, која би можела да понуди поголеми можности за регионален дијалог и застапеност, и да се работи на посебен пасторален план за прашањето на миграцијата, за да можат оние епархии кои се најизложени да им се обезбеди духовна и човечка помош на мигрантите на кои им е потребна.

Младите луѓе: светлината што го покажува патот кон иднината

Тој потоа укажа на улогата на младите како светлина што го покажува патот кон иднината на Медитеранот, повторно нагласувајќи ја клучната важност на образованието за надминување на пречките и предрасудите.

Тој особено го сврте вниманието на универзитетите како „лаборатории на соништата“, каде младите луѓе созреваат со меѓусебно запознавање, и откривање на културите и контекстите, блиски и различни.

На тој начин се уриваат предрасудите, се лекуваат раните и се отфрла фундаменталистичката реторика, рече тој, додавајќи дека Црквата секако може да придонесе за тоа нудејќи ги своите образовни мрежи и поттикнувајќи ја „креативноста на братството“.

Нова медитеранска теологија за спречување на злоупотребата на религијата

На крајот, папата Фрањо повика на медитеранска теологија, која е способна да развие начини на размислување вкоренети во реалноста, во реалниот живот.

Тој ги повика сите да ги обединат генерациите преку поврзување на сеќавањето и иднината и преку промовирање на оригинален начин екуменско одење на христијаните и дијалогот меѓу верниците од различни религии, за да се спречи каква било насилна и инструментална злоупотреба на верата.

Поздравувајќи го францускиот претседател Макрон, папата Фрањо го заврши својот говор со апел за подобар медитерански регион.

Бидете море на добрина, за солидарно и со соработка да се соочиме со денешната сиромаштија, рече тој. Бидете гостопримливо пристаниште, да ги прегрнете сите оние кои бараат подобра иднина; биде светилник на мирот, со цел да се пробие мрачната бездна на насилството и војната со културата на средба.

Ватикан њуз/к.мк