Instrumentum laboris: Црква која расте во заедништво, прифаќа секого и не исклучувајќи никого
Генералниот секретаријат на Епископската синода го објави документот Instrumentum laboris, кој ќе ја насочува работата на дводелното Генерално собрание што ќе се одржи во Рим во октомври 2023 и октомври 2024 година.
Документот од шеесет страници ги опфаќа искуствата на локалните Цркви во сите региони во светот – Цркви кои минуваат низ војни, климатски промени, економски системи кои произведуваат експлоатација, нееднаквост и отпад. Цркви чии верници се измачуваат, во земји каде што се малцинства или во кои се соочуваат со сè посилна, а понекогаш и агресивна секуларизација. Цркви ранети од сексуална злоупотреба или злоупотреба на моќ, без разлика дали се економски или институционални – рани кои бараат одговори и преобраќање. Цркви кои бестрашно се соочуваат со предизвиците ангажирајќи се во синодалното расудување, не обидувајќи се да ги решат по секоја цена. Само така овие тензии можат да станат извори на енергија и да не се претворат во деструктивни поларизации.
Документот објавен во вторник, 20 јуни 2023 година – познат како Instrumentum laboris, ќе биде основа за работата на учесниците на Генералното собрание на Синодата за синодалност, кое започнува во Ватикан во октомври 2023 година и завршува со второто собрание во октомври 2024 година.
Документот Instrumentum laboris ги обединува искуствата на бискупиите ширум светот во последните две години, почнувајќи од 10 октомври 2021 година, кога папата Фрањо го започна синодалното патување за да открие кои чекори треба да се преземат за да растеме како синодална Црква. Затоа, Instrumentum Laboris е наменет да помогне во расудувањето за време на Генералното собрание, а во исто време да служи како средство за подготовка на учесниците пред собирот. Навистина, целта на синодалниот процес, се наведува во документот, не е да произведува документи, туку да отвори хоризонти на надеж за исполнување на посланието на Црквата.
Instrumentum laboris се состои од текст со објаснување и петнаесет работни листови кои ја откриваат динамичната визија за концептот на синодалност. Поточно, постојат главни делови:
Дел А го нагласува искуството од изминатите две години и го покажува патот што треба да се оди за да станеме уште посинодална Црква;
Дел Б – насловен Заедништво, послание, учество – се фокусира на три приоритетни прашања што треба да се решат во октомври 2023 година. Тие се разработени во три главни теми: Да се расте во заедништво, прифаќајќи ги сите, не исклучувајќи никого; препознавање и вреднување на придонесот на секое крстено лице во мисионерското послание; и идентификување на структурите на управување и динамиката преку кои со текот на времето ќе се артикулира учеството и авторитетот во мисионерската синодална Црква.
Вкоренета во оваа свест, потврдува документот, желба е Црквата да биде што повеќе синодална во нејзините институции, структури и процедури. Се напоменува дека Црквата е пред сè Црква на слушање и затоа сака да биде понизна, знаејќи дека мора да бара прошка и ново спознавање. Денешното лице на Црквата, продолжува документот, носи знаци на сериозни кризи на недоверба и недостаток на веродостојност. Во многу контексти, кризите поврзани со сексуалната злоупотреба и злоупотребата на моќ и пари ја доведоа Црквата на тежок испит на совеста, која не смее да престане да се обновува, преку покајание и преобраќање, притоа отворајќи патишта за помирување, исцелување. и правда.
Синодалната Црква е и Црква на средби и дијалог со верниците од други религии и други култури и општества. Тоа е Црква која не се плаши од различноста, туку, напротив, ја цени, не ставајќи ја во униформност. Црквата е соборна кога постојано се храни со таинствотот кое се слави во Литургијата, при што секојдневно доживува радикално единство во молитвата, среде различноста на јазиците и обредите.
Други значајни одломки се однесуваат на прашањето за авторитетот; потребите за целосна формација на Божјиот народ; како и потребата од сличен напор насочен кон обновување на јазикот што се користи во литургијата, проповедта, катехезата, сакралната уметност, како и во сите облици на комуникација со верниците и јавното мислење, вклучувајќи го користењето на новите и старите медиуми. Обновувањето на јазиците, се наведува во документот, ќе треба да има за цел да ги направи достапни и привлечни за мажите и жените на нашето време, а не да претставува пречка што ги оддалечува.
Ватикан њуз/к.мк
