Лав XIV: „Новите генерации мора да бидат поддржани во нивната средба со вештачката интелигенција“
Папата повикува на глобална одговорност и координирани напори за етички развој на новите технологии
На 5 декември 2025 година, по повод конференцијата „Вештачката интелигенција и грижата за нашиот заеднички дом“, организирана од Фондацијата Centesimus Annus Pro Pontifice и Алијансата SACRU, Лав XIV испрати силна порака до светот: вештачката интелигенција мора да биде во служба на човекот, а не обратно. Во говор полн со предупредувања, надеж и визија за иднината, Светиот Отец ги истакна духовните, социјалните и етичките предизвици со кои се соочува човештвото во ерата на вештачката интелигенција.
Вештачка интелигенција: Можности и ризици за човечката личност
Папата го започна своето обраќање истакнувајќи дека појавата на вештачката интелигенција длабоко го многу општеството. Оваа технологија влијае на клучните човечки капацитети – критичко размислување, препознавање, учење, односи. Затоа, нагласи тој, мора да се постави фундаменталното прашање: „Што значи да се биде човек во овој момент од историјата?“
Папата потсети дека човечкото достоинство не е ограничено само на обработка на информации, туку на дарот на размислување, слободен избор, љубов и искрени врски. Иако вештачката интелигенција отвора нови хоризонти за креативност, таа исто така претставува сериозни ризици – ограничувајќи го нашиот капацитет за размислување, восхит и потрага по вистината и убавината.
Младите луѓе: првите и најранливи во технолошката ера
Папата стави посебен акцент на децата и младите луѓе кои растат во свет преполн со дигитални стимули. Оваа реалност, нагласи тој, влијае на нивниот невролошки, интелектуален и духовен развој.
„На новите генерации мора да им се помогне, а не да им се попречува“, рече Папата, предупредувајќи дека пристапот до огромни количини информации не значи и способност за добивање смисла. Тука е клучно образованието: младите мора да бидат научени да ја користат технологијата со сопствена интелигенција, со потрага по вистината и со отвореност кон духовен и братски живот.
Според Светиот Отец, оваа генерација копнее да биде „различна и подобра“, а современата криза на зрелоста бара длабока промена во начинот на кој го разбираме човечкиот раст.
Дали технолошката насока е неизбежна?
Една од најважните точки на говорот беше критиката на широко распространетата идеја дека развојот на вештачката интелигенција следи „неизбежен пат“. Ова верување, забележа папата Лав, го парализира општеството и генерира недоверба во способноста на човештвото да ја води сопствената иднина.
Затоа, тој повика на координирани и усогласени напори меѓу политиката, институциите, бизнисот, финансиите, образованието, медиумите, граѓаните и верските заедници. Оваа одговорност, нагласи тој, стои над партиските интереси и економскиот профит, кои сè повеќе се концентрирани во рацете на малкумина.
Само преку широко учество и почитување на гласот на сите, вклучително и на најскромните, ќе биде можно технологијата да се насочи во служба на општото добро.
Повик за надеж и духовно просветлување
Како заклучок, папата Лав XIV ги охрабри присутните научници и истражувачи да продолжат со својата работа „со креативност, вдахновени од Светото Писмо и Учењето за неговиот апостолски благослов“.
Ватикан њуз/к.мк
