Папата Лав XIV напиша вовед во „Практиката на Божјото присуство“, книга од кармелитскиот фратар Лоренс од Воскресението, во ново издание објавено од Vatican Press (LEV). Напишана од скромен француски монах во 17 век, книгата го следи духовниот живот на отец Роберт Превост, сегашен папа Лав XIV.
Оваа мала книга го става во центарот на вниманието искуството – па дури и практиката – на Божјото присуство, како што го доживеал и поучувал кармелитскиот фратар Лоренс од Воскресението, кој живеел во 17 век.
Како што веќе имав прилика да кажам, заедно со списите на Свети Августин и други книги, ова е еден од текстовите што најдлабоко го обликуваа мојот духовен живот и ме едуцираа во разбирањето на патот за запознавање и љубов кон Господ.
Патот што ни го посочува брат Лоренс е едноставен и тежок. Едноставен – затоа што не бара ништо повеќе од постојано повикување на Бога во умот, со мали, непрестајни дела на пофалба, молитва, молба и обожување, во секое дејство и во секоја мисла, имајќи го само Него како наш хоризонт, извор и крај. Тежок – затоа што бара пат на прочистување, аскетска дисциплина, одрекување и преобраќање на најдлабокиот дел од нас – на нашиот ум и мисли, дури и повеќе отколку на нашите постапки.
Ова е она што апостол Павле веќе им го напишал на верниците во Филипи: „Вие треба да ги имате истите мисли, што ги има Исус Христос“ (Филипјаните 2,5). Затоа, не само нашите ставови и однесување мора да се споредат со Бога, туку и нашите чувства – самиот наш начин на чувствување. Во оваа внатрешност го откриваме Неговото присуство, полно со љубов и жешко присуство на Бога, толку „друго“, а сепак толку блиску до нашето срце. Како што пишува Свети Августин: „новиот човек ќе пее нова песна“ (Проповедник 34,1).
Искуството на соединување со Бога, опишано на страниците на „Брат Лоренс“ како личен однос составен од средби и разговори, од тајност и изненадувања, од доверба и целосно самодарување, потсетува на искуствата на големите мистици – пред сè на Тереза од Авила, која исто така сведочи за оваа блискост со Господ до тој степен што зборува за „Бог на тенџериња и тави“. Но, овој пат е достапен за сите токму затоа што е едноставен и секојдневен.
Како и многу мистици, братот Лоренс зборува со голема понизност, но и со чувство за хумор, бидејќи добро знае дека секое земно нешто, дури и најголемото – па дури и најдраматичното – е нешто многу мало во споредба со бесконечната љубов Господова. Така, тој може иронично да каже дека Бог го „измамил“, бидејќи, откако влегол во манастирот можеби со одредена ароганција, за да се жртвува себеси и сурово да ги искупи гревовите на својата младост, тој наместо тоа открил живот исполнет со радост.
По патот што ни го нуди брат Лоренс, малку по малку, како што Божјото присуство станува познато и го окупира нашиот внатрешен простор, радоста да се биде со Него расте, благодатите и духовното богатство цветаат, па дури и секојдневните задачи стануваат лесни и пријатни.
Списите и сведоштвата на овој кармелитски фратар од 17 век, кој живеел со просветлена вера среде бурните настани од своето време – несомнено не помалку насилни од нашето – можат да бидат и поттик и помош за нашите животи, мажите и жените од третиот милениум. Тие ни покажуваат дека никаква околност не може да нè одвои од Бога, дека секое дејство, секоја активност, па дури и секоја наша грешка добива бесконечна вредност ако се живее во Божјо присуство и постојано Му се нуди.
Целата христијанска етика навистина може да се сумира во ова постојано потсетување на фактот дека Бог е присутен: Тој е тука. Ова потсетување, кое е повеќе од обично спомнување, бидејќи ги вклучува нашите чувства и наврзаности, го надминува целиот морализам и секое сведување на Евангелието на едноставен збир правила и ни покажува дека навистина, како што ни вети Исус, искуството на доверба во Бог Отецот ни дава стократна награда дури и овде на земјата. Да се верува во Божјото присуство е пред вкус на Рајот.
Ватикан њуз/к.мк
