На бреговите на Медитеранот, каде што денес се испреплетуваат раните на една измачена земја и нејзината непобедлива убавина, папата Лав XIV им ја пренесе една од своите најмоќни пастирски пораки на либанскиот народ. Светата Литургија, која ја служеше на пространиот брег на Бејрут, беше завршниот момент од неговото апостолско патување во Турција и Либан и неговото ходочестие во Изник по повод 1700-годишнината од Првиот никејски собор.
По денови исполнети со молитви, дипломатски средби и средби со локалните христијански заедници, Светиот Отец крена глас на надеж, благодарност и пророчко охрабрување за земјата која – и покрај сè – продолжува да биде симбол на религиозен соживот и културна разновидност.
Сила во благодарноста, надеж меѓу раните
На почетокот од својата проповед, папата Лав XIV потсети на евангелските зборови: „Те фалам, Оче, Господару на небото и земјата“ (Лука 10,21). Благодарноста, рече тој, е голема крепост, особено кога реалноста е тешка.
„Понекогаш сме толку оптоварени со грижи, неправда, насилство и немоќ, така што благодарната молитва изгледа недостижна“, рече тој.
Но, токму во тешкотиите, според Светиот Отец, се раѓа вистинската христијанска надеж – не како сон или илузија, туку како способност да се распознаат „малите светла“ што Бог ги пали во темнината.
Либан – земјата за која се пее во Светото Писмо, обележана со страдање
Папата со посебна нежност зборува за убавината на земјата – за високите кедри, за чија виталност пее Псалмистот; за мирисот што ја вдахновува Песната над песните; за пророчките слики на Исаија, во кои славата на Либан го краси местото на Божјото присуство.
Но, таа убавина, призна тој, е нарушена од години страдање. Тој долго се задржа на пристаништето, место обележано со неизлечива болка, а сепак обвиткано со достоинството на народ кој никогаш не престанува да се издига по секој шок.
„Либан“, рече Папата, „е земја каде што светлината и темнината живеат поблиску една до друга отколку било каде на друго место, и токму оваа блискост го прави нејзиниот свет да вибрира со необјаснива човечка моќ“.
Малата фиданка што расте на сува земја
Во центарот на својата проповед, папата Лав XIV ставилделикатна, но силна споредба – сликата на фиданката што никнува од исечен трупец.
Во пророштвото на Исаија, тој е ветување за иднина што се раѓа во најнеплодна почва. Исто како што Месијата дојде на светот во понизност, така и Божјото делување денес им се открива на „малите“, на невидливите, на оние што никој не ги става меѓу моќните и влијателните.
Според Папата, токму во Либан овие „мали“ носат невидливи чуда на своите рамена. Тој зборува за длабоката вера пренесена во семејствата; за непрестајната работа на свештениците, монасите и монахињите; за парохиите кои ги поддржуваат луѓето дури и кога тие самите живеат во сиромаштија; за младите луѓе кои одбиваат да го прифатат уништувањето; за сите невидливи раце кои го поправаат, лекуваат, собираат и одржуваат животот каков што е – кревок, но неверојатно отпорен.
Потреба за внатрешна промена
Од овие примери, Папата се префрли на повик за внатрешна промена. Благодарноста, рече тој, не е само утешна мисла во тешки времиња; таа мора да стане движење на срцето, преиспитување на сопствените избори, отфрлање на патиштата што водат кон насилство и поделба. Помирувањето на кое тој повика не е политички проект, туку духовен гест – гест на разоружување на срцето. Либан, рече тој, ќе се издигне само кога ќе се ослободиме од старите рани, кога различните заедници ќе престанат да се гледаат едни со други низ ѕидовите на сопственото минато и кога човечкото достоинство ќе стане поважно од кој било друг идентитет.
Мирот не е илузија
Светиот Отец во Либан препозна повик што ги надминува неговите граници. Во него препозна знак за целиот Левант – надеж дека мирот не е илузија и дека сликата за која зборува пророкот Исаија, каде што волкот и јагнето живеат заедно, не е утопија, туку ветување. „Либан, стани!“, рече тој со зачудувачка сила. „Стани и биди дом каде што правдата не е сон, туку секојдневна вистина. Биди братска земја каде што секој човек може слободно да дише.“
На крајот од Литургијата, Папата ги повтори зборовите на Исус – „Те фалам, Оче“ – и ги претвори во молитва за луѓето меѓу кои беше овие денови. Тој рече дека заминува со нивните рани и копнежи, со нивните стравови и надежи. И изрази увереност дека Христос, „сонцето на правдата“, ќе продолжи да ја осветлува оваа земја која знае да страда, но исто така знае да сака, да простува и да се прероди.
Така заврши посетата обележана со тешки спомени, но и со нови ветувања. А над Бејрут, како што често се случува по големи настани, остана чувство на можност – можност Либан повторно да процвета како кедар што ниеден бурен ветер не може да го искорени.
Ватикан њуз/к.мк
