Папа Лав XIV: Спротивставете се на нетолеранцијата, надминете го насилството, елиминирајте ја исклученоста
На екуменската средба на Плоштадот на мачениците во Бејрут, Папата уште еднаш се обрати до либанскиот народ. Единството, помирувањето и мирот се секогаш можни, рече тој во присуство на повеќе верски водачи. Како што е нагласено во соборската декларација „Nostra Aetate“, Папата ги охрабри да издржат во градењето земја заснована на почит и дијалог.
Во лулката на трите авраамски религии, папата Лав XIV учествуваше во понеделник, 1 декември 2025 година, на вториот ден од својот престој во Либан, на екуменска и меѓурелигиска средба на плоштадот на мачениците во Бејрут. Неговиот поттик да бидат миротворци, во согласност со она што го изрази во првите моменти од неговото пристигнување во Либан, во својот прв говор пред либанските политички и граѓански власти, е поттик на духовен отец кој, трогнат и благодарен, го обединува својот глас, следејќи го примерот на своите претходници кои ја посетија оваа – како што рече – сакана земја, со полифонијата на локалните верски водачи..
Овој настан следеше по состанокот во Апостолската нунцијатура со Советот на католичките патријарси на Истокот – за време на кој, меѓу другото, беше дискутирано за заедничкиот датум на Велигден за сите христијани – и ручек, на кој присуствуваа и католикосот на Ерменската апостолска црква на Киликија, Арам I, поглаварот на Сириската православна црква, патријархот Игнатиј Ефрем II од Антиохија и грчкиот православен патријарх од Антиохија, Јохана X. Јазиги.
Либан, со векови е крстопат на цивилизации, народи и религии, особено помеѓу христијанството и исламот, кои Арапите го донесоа во 7 век, со години доживува нестабилност и повеќеслојни кризи. Бидејќи во текот на целата своја историја бил засолниште за загрозените или прогонуваните малцинства на Блискиот Исток, оваа мала нација станала „мозаик“ од етнички и религиозни заедници (државата официјално признава 18 религии). Токму овој мозаик го наведе Иван Павле II да нагласи во 1977 година: „Либан е повеќе од земја, тој е порака“. Денес, се потсетува на она што стана многу повеќе од слоган. И повторно се нагласува дека Либан не може да се напушти, не само поради страдањето на неговиот народ, туку и поради универзалната вредност на неговото духовно и културно наследство.
Стравот, недовербата и предрасудите го немаат последен збор.
Дијалогот со членовите на другите религии е својствен на природата и повикот на универзалната Црква – потсети Папата во говорот одржан на англиски јазик, осврнувајќи се на зборовите на Бенедикт XVI напишани пред тринаесет години во неговиот постсинодален поттик Ecclesia in Medio Oriente. И тие бараат – објасни папата Лав XIV – Црквата да се вклучи во дијалог со членовите на другите религии.
Повикувајќи се на текстот од постсинодалниот поттик, Папата потсети дека на Блискиот Исток овој дијалог се темели на духовните и историските врски што ги обединуваат христијаните, Евреите и муслиманите. Тоа е дијалог кој не е првенствено определен од прагматични, политички или социјални мислења, туку од фундаментални теолошки прашања поврзани со верата.
Потоа опиша како камбаните и минарињата стојат една до друга, исто како што различните вери се повикани да соработуваат една до друга, воздигнувајќи заедно кон милосрдниот Творец непрестајна молитва за Божјиот дар на мир. Долготрајните и разновидни конфликти на Блискиот Исток можат да бидат обесхрабрувачки, истакна Папата, но среде овие борби, надежта и охрабрувањето може да се најдат кога се фокусираме на она што нè обединува: нашата заедничка човечност и нашата вера во Бог на љубовта и милосрдието.
[…] стравот, недовербата и предрасудите го немаат последен збор овде, а единството, помирувањето и мирот се секогаш можни.
Можно е да се живее заедно во почит и дијалог
Во таа пригода, папата Лав XIV ја спомена и шеесетгодишнината од Декларацијата „Nostra Aetate“, која – како што рече – отвори нов хоризонт, нагласувајќи дека вистинскиот дијалог, вдахновен од божествената љубов, ги прифаќа сите луѓе со добра волја и ги отфрла предрасудите, дискриминацијата и прогонството, потврдувајќи го еднаквото достоинство на секое човечко суштество. Притоа, тој нагласи:
Ова, тогаш, е мисијата што останува непроменета во историјата на оваа сакана земја: да се сведочи за трајната вистина дека христијаните, муслиманите, друите и безброј други можат да живеат заедно, градејќи земја обединета со почит и дијалог.
Спротивставете се на нетолеранцијата, надминете го насилството
Довербата на Папата произлегува од Евангелието, кое содржи настани за животот на Исус во она што сега е јужен Либан, околу Тир и Сидон. Тој спомена, на пример, средбата со жената Сирофеничанка, мајката за која зборува евангелистот Марко. Понизноста, довербата и упорноста ги надминуваат сите пречки и се среќаваат со безграничната Божја љубов – рече Папата, убеден дека Либан го воплотува токму ова историско гледиште. Папата ја употреби сликата на маслиново дрво – величествен стилизиран пример поставен во позадина на овој важен настан од патувањето на Папата во Либан – симбол на мир и коегзистенција, за да го истакне извонредниот капацитет за отпорност и надеж што никогаш не смее да го напушти либанскиот народ. И доверувајќи го либанскиот народ на мајчинската прегратка на Богородица Либанска, која се почитува во светилиштето во Хариса, Папата нагласи:
Во еден сè повеќе меѓусебно поврзан свет, повикани сте да бидете градители на мирот: да се борите против нетолеранцијата, да го надминете насилството и да го елиминирате исклучувањето, осветлувајќи го патот кон правда и хармонија за сите преку сведоштвото на вашата вера.
Ватикан њуз/к.мк
