На плоштадот Свети Петар во Ватикан во недела 9 октомври 2022 година папата Фрањо служеше света Литургија за канонизација на Џовани Батиста Скалабрини и Артемид Зати.
Во својата проповед Папата повика да го надминеме искушението за самореференцијалност за да бидеме вистинска „синодална“ Црква и инклузивно општество. Потоа ја истакна важноста на секојдневната благодарност, надминување на незадоволството и рамнодушноста и повторно ги спомена мигрантите и маченичката Украина.
Толкувајќи го Евангелието за десетте лепрозни (Лк 17, 11-19), Папата се фокусираше на два аспекта што можеме да ги извлечеме од таа перикопа: заедничко одење и благодарноста.
Зборувајќи за првиот аспект, Папата забележа како овие лепрозни, одејќи заедно, го упатуваат својот крик кон општеството кое ги исклучува. Треба да се напомене дека еден од нив е Самарјанин, кој се смета за еретик, „странец“. Обичната болест и слабост ги уриваат бариерите и го надминуваат секое исклучување, истакна Светиот Отец.
Тоа е убава слика и за нас: кога сме искрени со себе, се сеќаваме дека сите сме болни во срцето, дека сите сме грешни, дека на сите ни е потребна милоста на Отецот. И тогаш престануваме да се делиме според заслугите, позицијата што ја заземаме или некој друг надворешен аспект од животот, а внатрешните ѕидови и предрасуди паѓаат. Така конечно повторно се откриваме како браќа. А Нееман – не потсети првото читање – иако беше богат и моќен, за да оздрави, мораше да се потопи во реката каде што сите се капеа. Тој мораше, пред сè, да го соблече својот оклоп, неговата облека (сп. 2 Цареви 5): колку е добро за нас да го отстраниме нашиот надворешен оклоп, нашите одбранбени бариери и убаво да се искапеме во смирение, сеќавајќи се дека сме сите одвнатре кревки и дека имаме потреба од исцелување, дека сите сме браќа. Да се потсетиме на ова: христијанската вера секогаш бара од нас да одиме заедно со другите, никогаш да не бидете осамени патници; тој секогаш нè повикува да излеземе од себе кон Бога и кон нашите браќа, никогаш да не се затвораме во себе; секогаш бара од нас да препознаеме дека ни треба исцелување и прошка и да ги споделиме слабостите на нашите ближни без да се чувствуваме надмоќни.
Браќа и сестри, продолжи Папата, да провериме дали во нашите животи, во нашите семејства, во местата каде што работиме и кои секојдневно ги посетуваме, можеме да одиме заедно со другите, да слушаме, да го надминеме искушението да се барикадираме самите себе си во автореференцијалност и да мислиме само на сопствените потреби. Но, заедничкото одење – односно да се биде „синодален“ – е и повикот на Црквата. Да се запрашаме колку навистина сме отворена и инклузивна заедница кон сите; можеме ли да соработуваме, свештеници и верници, во служба на Евангелието; дали имаме однос на гостопримство – не само со зборови, туку и со конкретни гестови – кон оние што се далеку и кон сите што ни приоѓаат, чувствувајќи се недостојни поради нивните тешки животни патишта. Дали им помагаме да се чувствуваат дел од заедницата или ги исклучуваме? Се плашам кога гледам христијански заедници кои го делат светот на добри и лоши, на светци и грешници, на тој начин на крајот се сметаме себеси за подобри од другите и држиме многу луѓе подалеку од Бог, кој сака да ги прегрне. Ве молам, должни сме да негуваме инклузивност: во Црквата и во општеството кое се уште е обележано со многу нееднаквости и маргинализација.
Зборувајќи за вториот аспект – благодарноста, Папата забележа дека во групата од десет лепрозни само еден, гледајќи дека е излечен, се вратил да го слави Бога и да искаже благодарност на Исус. Останатите девет се исцелени, но потоа тргнуваат по својот пат, заборавајќи на Оној што ги исцелил. Самарјанинот пак, добиениот дар го прави почеток на нов пат: се враќа кај Оној што го исцелил, одблиску го запознава Исус, започнува однос со него. Според тоа, неговиот став на благодарност не е едноставен гест на учтивост, туку почеток на патот на благодарност: тој паѓа ничкум пред Христовите нозе (сп. Лука 17,16), односно се поклонува: препознава дека Исус е Господ и дека тоа е поважно од добиеното исцеление.
Тоа е голема поука и за нас, кои секојдневно уживаме во благодатта на Божјите дарови, но често одиме по својот пат, заборавајќи да негуваме жив однос со Него, истакна Папата во својата проповед на светата Литургија за канонизација на бискупот Скалабрини и Артемид Зати. Тоа е грда духовна болест: земајќи сè здраво за готово, па и верата, па дури и нашиот однос со Бог, до таа мера што стануваме христијани кои веќе не знаат да се восхитуваат и чудат, кои веќе не знаат да кажат „благодарам“, кои не се заблагодаруваат, кои не знаат да ги видат чудесата Господови. И така, на крајот мислиме дека се што добиваме секој ден е само по себе очигледно и дека сме должни да го примиме. Благодарноста, знаејќи да кажеме „благодарам“, нè наведува, напротив, да го потврдиме присуството на Богот на љубовта како и да ја препознаеме важноста на другите, надминувајќи го незадоволството и рамнодушноста што ни го загорчуваат срцето. Важно е да знаеме како да се заблагодариме. Кажете му благодарам на Господа секој ден, знајте секој ден да се заблагодарувате: во семејството, за оние ситници што понекогаш ги добиваме без воопшто да се прашаме од каде доаѓаат; на местата што ги посетуваме секојдневно, за многуте услуги во кои уживаме и за луѓето кои не поддржуваат; во нашите христијански заедници, за Божјата љубов што ја доживуваме со тоа што сме блиски со нашите браќа и сестри кои често се молат во тишина, принесуваат жртви, страдаат, одат со нас. Ве молам, да не го заборавиме тој клучен збор: благодарам!
Во последниот дел од проповедта Светиот Отец потсети на некои карактеристики на двајцата нови блажени кои денеска беа прогласени за светци. Во врска со епископот Скалабрини, тој ја истакна грижата што им ја дал на иселениците (со Општеството што го основал, машко и женско), што не треба да се сметаат „само за проблеми, туку и план на Промислата“. Папата потоа спонтано зборуваше за вознемирувачките актуелни меѓународни настани, особено за конфликтот во Украина.
„Постои миграција, во овој момент, пред сè, овде во Европа, поради која толку многу страдаме и нè охрабрува да ги отвориме нашите срца: миграцијата на Украинците кои бегаат од војна. Да не ја заборавиме денешната разорена Украина“, рече Папата.
Ватикан њуз/к.мк
